Asla sallayarak uyutmam! Çarşafa koyup sallamak da neymiş!
Tanıdık geldi mi? ? Birçok anne adayı bu ve bunun gibi sözler sarf ederler. Ama iş pratiğe geldi mi ağlayan ve uykuya bir türlü geçemeyen bebeği uyutmak için en önce başvurulan yöntemlerden biridir sallamak. Bu nedenle de bebekleri sallayarak uyutmak ülkemizde çok yaygındır. Bir türlü uyumayan ve ağlayan bebekleri susturmak için anne babalar sallamayı bir kurtarıcı olarak görürler. Beşikte, ayakta ya da bir örtü-battaniye içerisine koyarak salladıklarında bebeklerinin uyuduğunu gören anne babalar işe yarayanın bu olduğunu düşünüp bunu sürekli yapmaya devam ederler. Evet, bebekler bu şekilde uyur ancak bunun işe yarıyor olması bebeğinizin sağlıklı bir şekilde uykuya geçişini göstermez.
Öncelikle bebeğinizi bu şekilde uyutursanız onda bir bağımlılık yaratmış olursunuz. Yani bebeğiniz artık her seferinde ve her yerde böyle uyutulmayı isteyecektir. Kısacası sallanmayı bir uyku aracı haline getirmiş olursunuz. Bu da hem size hem bebeğinize huzursuzluk ve uykusuz geceleri getirecektir. Hatta bu alışkanlık bebeğinizin ilerleyen yaşlarına dek sürebilir. Bize ulaşan ailelerin aktardıklarına göre beş yaşında bile halen sallanarak uyuyan çocuklar olduğunu biliyoruz. Bebeğiniz uykuya dalış sırasında davranış kalıbı olarak sallanmayı güvenli bulabilir; bu alışkanlığı yetişkinlik dönemine kadar sürdürebilir. Bu da kendine güvenememe gibi psikolojik sorunlara yol açabilir.
Bebeğinizi sallayarak uyuttuğunuzda ileriye yönelik doğru olmayan uykuya dalış alışkanlıkları edindirmekle birlikte farkında olmadan bebeğinize zarar vermiş bile olabilirsiniz. Oldukça masum görünen sallama yöntemi, bebeklerin henüz yeni gelişen beyinlerinde çok büyük hasarlara neden olabilir. Bebek sallanarak uyutulduğunda sersemlediği için uyur. Sallandıkça başı dönmeye başlar ve sersemleyerek uyku haline geçer. Yani sallama sırasında bir nevi hipnoz ve hafif bir bayılma yaşar. Tabi burada salınma şeklindeki bir hızdan bahsetmiyoruz. Ancak salınma bile çok küçük yaştaki bebeklerde risk oluşturabilir.
Sarsılmış Bebek Sendromu
Sarsılma ile birlikte bebeklerin beyinlerinde oluşan hasar ve kafa travmaları ‘Sarsılmış Bebek Sendromu” ile ifade edilir. Bu sendrom düşme, kaza, şiddet gibi olaylarda görülebileceği gibi sallanarak uyutulan bebeklerde de görülür. Tekrar etmekte fayda var: ilk aylarda beyin henüz kafa tasına yerleşmemiştir. Bu yüzden bebek her gece sallandıkça beyni kafatasına çarpar. Bu da beynin içinde ve çevresinde şişme, basınç, morarma ve kanamaya neden olur. Bunlar bebeğin beynine ciddi hasarlar verebileceği gibi ölümle de sonuçlanabilir. İleri geri veya sağa sola sallamanız ve sarsmanız arasında bir fark yoktur. Sadece çok hafif salınmalarda bu risk oluşmaz.
“Ne Yapmalıyım?”
Bebeğinizi sallamadan uyutup iyi uyku alışkanlıklarını kazandırmanız, sizin kararlılığınız ve tutarlılığınızla mümkün. Öncelikle bebeğinizin uyumayıp ağlamasının altında yatan sebebi bulmalısınız. Özellikle ilk aylarda bebekler gaz sancısından uyuyamazlar ve ağlarlar. Bunun dışında ateşlenme, soğuk algınlığı, uyku ortamının çok sıcak olması gibi nedenler de bebeklerin uykuya geçişini zorlaştırır. Bebeğiniz için ideal uyku ortamını oluştururken uyku rutinlerini de geliştirmelisiniz. Ayakta kalabileceği sürelerden çok fazla ayakta kalmasını engellemeli ve benzer saatlerde uyuması için günlük düzeni oluşturmalısınız.
Bunları oluşturduğunuz takdirde (bebeğinizin başka herhangi bir tıbbi problemi yoksa) bebeğinizin kendi kendine uyumasını ve uyandığında kendini huzurlu hissetmesini sağlayabilirsiniz.
Kaynaklar:
https://www.quora.com/Why-is-it-harmful-to-shake-a-baby
https://www.babycenter.com/0_shaken-baby-syndrome_1501729.bc
https://www.caringforkids.cps.ca/handouts/never_shake_a_baby