Anne sütündeki baş karbonhidrat laktozdur (süt şekeri). Sütün kalorisinin yüzde kırkını sağlar ve enerji verdiği gibi bağırsaklarda kötü bakteri üremesini önleyen asitik bir ortam yaratır. Bağırsaklarda oluşan yardımcı iyi bağırsak bakterilerinin oluşumunu da hızlandırır. Laktoz ayrıca merkezi sinir sisteminin de gelişmesini sağlar, kalsiyumun emilimini hızlandırır böylece kemik gelişimini destekler.
Yağlar, sütteki kalorinin yüzde ellisini oluşturur. Anne sütünde bulunan uzun zincirli çoklu doymamış yağ asitleri, beynin ve görme fonksiyonunun gelişimi için çok önemlidir. Yağlar hücrelerin dış yüzeylerinin yapısını oluşturup, yağda eriyen vitamin ve hormonları taşıyıcı işlevi görürler.
Anne sütündeki proteinlerin bebeğin bağırsaklarından geçişi kolaydır, çünkü anne sütündeki protein insan yavrusunun hazmına uygundur. Bebeği zorlamaz ve hazım şikayeti, gaz problemi yaşatmaz. Oysa ki süt formüllerindeki protein her ne kadar bebeğin hazmına uygun hale getirilse de inek sütü proteini( kazein) olup, kabadır, emilimi zordur, alerjik reaksiyonlara ve bebeğin bağırsaklarında gaz ağrılarına, hazımsızlığa yol açabilir. Ayrıca sütünüzün sizin yediğiniz besinlere göre değişen tadı, bebeğinizin tat alma duyusunda farkındalık yaratır.
Su ve tuz
Emen bebeklere ayrıca su içirilmesine gerek yoktur. Çünkü anne sütünün yüzde seksen sekizi sudan oluşur ve sudaki tüm mineralleri içerir. Eğer bebek, verilen suyu reddetmeden içiyorsa, anne sütü yeterli değil demektir. Anne sütündeki tuz oranı çok düşük olduğu için bunu dışarı atması için ayrıca su içirilmesine de gerek yoktur. Emzirmeye ilk başlandığında gelen ön süt çok suludur ve bebeğin ihtiyaç duyduğu tüm su, bu ön sütten karşılanır. Emzirmenin sonuna doğru gelen süt ise yağ açısından zengindir ve bebeğin tam doymasını sağlar.
Vitaminler
Anne sütünün doğal bir vitamin dengesi vardır. A, B, C ve E vitaminlerini içerir. Anne sütünde ki kolesterolün D vitamini içerdiğini söylemiştik ancak kış aylarında çocuk doktoru ağızdan D vitamini önerebilir. Doğal olarak vücudun D vit. yapabilmesi için ise bebeklerin güneşli günlerden faydalanmasını sağlamalısınız. Bunun yanı sıra güneş ışığının sağlayacağı D vitamini açısından güneşli günlerde bebeğinize güneş banyosu ( yaz aylarında kısa süreli ve ışınların dik olmadığı sabah 10.00 akşam ise 16.00 dan sonra) yaptırmalısınız. Anne sütündeki bu vitaminler, prostaglandinler, enzimler bebekte iltihabi olayların gelişimini de engeller.
Anne sütündeki bileşenler, bebeğin bağışıklık sistemini de düzenler ve içindeki immünogloblinler bebeği mikroorganizmalara karşı korur. Yapılan araştırmalarda anne sütü ile beslenen bebeklerin timus bezi (göğüs boşluğunun ön ve üst kısmında bulunan, lenf dokusundan yapılı iki parçadan oluşan, T hücreleri salgılayan bir bez) süt formülleri ile beslenen bebeklere göre, iki kat daha büyük bulunmuştur. Emzirme süresi uzadığında bakterilere karşı koruyucu etkisi olan lizozim düzeyi de artmaktadır. Anne sütündeki canlı proteinler, mikroorganizmaların bebeğin, mide, barsak ve solunum yolu mukozasına tutulmasını engeller.
Anne sütünün besleyici ve enfeksiyonlardan koruyucu özelliğinin yanında, vücudun biyolojik işlevlerini düzenleyici etkisi de bulunmaktadır. Sindirim ve solunum yolları başta olmak üzere çok sayıda organın büyüme ve gelişimini düzenler. Büyüme faktörleri özellikle kolostrumda yüksektir. Olgun sütteki büyüme faktörleri de ihtiyacı karşılayacak düzeyde kalmaya devam eder.
Bebek anne sütü emerken biberona göre yüzde altmış daha fazla enerji harcar. Anne sütü emen bebekler ağız, dil, çene, damak ve gırtlak kaslarını kullandıklarından, düzgün bir çene ve diş yapısı sağlar. Öte yandan bebek, anne memesiyle emme hazzını da daha yoğun şekilde tatmin eder. Doyduğunu algılar ve optimum seviyede kilo alır. Hızlı ve kilolu büyüyen bebekler (genetik yapısı ile ilgili değilse) günümüzde, eskiden olduğu gibi makbul kabul edilmemektedir. Çünkü hızlı büyüyen kilolu bebeklerde yaşamının ileriki dönemlerinde kalp hastalığı, yüksek tansiyon, diyabet ve obezite riski de yüksektir.
Anne sütü mucizevi bir iksirdir, sizlerle paylaştığım bu yazı anne sütünün faydalarını tekrar hatırlamamıza vesile olması dileği ile…