Masallar hayal gücüne sınır tanımayan sihirli bir dünya gibidir. Bu nedenle çocuklar masal dinlemeyi ve okumayı çok severler.
Masallar çocukların gelişiminde önemli rol oynar. Kitap kahramanları sayesinde pek çok tecrübeler ve duygular yaşarlar. Bu masallar sayesinde kendi dünyalarıyla bağlantılar ve benzerlikler kurar, duygusal rahatlama yaşarlar.
Yeni doğan bebekleri, henüz annelerinin karnındayken sesini duymuş ve tanımışlardır. Böylece bu ses onlara yakın gelir, rahatlatır, sarıp sarmalar, bir bakıma bildiklerini akılda tutmalarına yardımcı olur. Bir süre sonra annelerinin sesi rahatlama, dikkatin uyanması, sevgi ve yakınlık isteğiyle ilişkili olarak algılanmaya başlar.
Annesinin ses tonu ve vurgulamalarını tanımak bebeğe ileride cümle kurarken yardımcı olacaktır.
6 ay: Bebekler size cevap veremez. Bebeklere okurken de sorular sorup kendimiz cevap vereceğiz. Sadece yazılı kelimelere bağlı kalmayacağız. Resimleri anlatıp, onlarla ilgili yorumlar yapacağız.
Ör: Bu fil ne yapıyor? Su içiyor.
Bu filin kocaman kulakları var.
Senin kulakların var mı? Evet! Senin küçük kulakların var.
9 ay: Aynı
kitapları defalarca dinlemeyi severler. Böylece içindeki kelimeleri çok iyi öğrenirler. 8 aylık bebeklerle yapılan bir araştırmada , kelimelerin anlamlarını bilmeseler de onları tanıyabildikleri anlaşılmış. Böylece dinledikleri hikayeler zihinlerinde iz bırakmaya başlamış.
1 yaş: Özellikle uyku saatind
e bebekle birlikte resimli bir kitaba bakarak öyküleri anlatmak hem sözcükleri daha kolay öğrenmesine, hem de bu deneyimden keyif almasına y
ardımcı olur. Annesinin ya da babasının resimleri açıklamasını önceleri yalnızca dinleyen bebek, daha sonra aynı sözcükleri tekrarlama cesaretini bulacaktır. Yalnızca somut olarak gördükleriyle yetinmeyip örneğin, bir bardağın resmine baktığında ne olduğunu gözlerinin önünde canlandırıp üzerinde düşünmek, bu yaştaki bebek için zeka açısından çok önemlidir.
Yorucu bir günün ardından annesinin ya da babasının kucağında oturmak bebeği rahatlattığı gibi hem bu zevki paylaşmayı, hem de kendini güven içinde hissetmeyi öğretir.
18 ay + Artık diyalog okumayı çok daha rahat kullanabilirsiniz. Çünkü çocuğunuz size aktif olarak cevap verebilir durumdadır.
“Sence çocuk nereye gidiyor?”, “Neden…….?”, “Nasıl…….?” gibi sorular sorun.Masal karakterinin ne hissetmeye başladığını düşünmeye başladığında, kendinin de ne ne hissettiğini düşünmeye başlar.
Olaylarla çocuğunuz arasında ilişki kurun. “Sen hiç ayı gördün mü?”
Bunu bir zeka geliştirme oyunu olarak görmeyin. Sadece birlikte zevk almak için yaptığınız oyun olmalıdır. Neşelenin, keyif alın.
2-3 yaş: Çocukların çoğu kendilerine masal anlatılmasını ya da kitap okunmasından çok zevk alır. Bunun yanı sıra bir yetişkinin kendileriyle konuşmasına ve onun söylediklerini yinelemeye de gereksinimleri vardır. “Araba ne renkti?”, “Tavşan hangi yemeği yedi?”
Çocuklar ne kadar cesaretlendirilirse o kadar canlı, neşeli olacak ve konuşmanın eğlenceli olduğunu düşünecektir.
İşitme insanoğlu ne kadar önemli ise bebeklerin güzel ve tatlı bir ses tonu ile duydukları şeyler de onlar için o kadar yararlı ve önemli etkilere sahiptir.
İki ile üç yaş arası, çocuğun iletişim kurma ve başkalarının konuştuklarını anlama kapasitesinin olağanüstü geliştiği ilginç ve heyecan verici bir dönemdir. Bu gelişme çocuğu dış dünyaya biraz daha yakınlaştırır.
5 yaş: Beş yaşındakiler kitap okumayı çok severler ve resimli kitapları elerinden hiç düşürmezler. Hiç kuşkusuz bunun nedeni, çocukların sözcüklerin anlamlarını resimden çıkarma çalışmalarına yardımcı olmaktır. Böylelikle ilk “okuma kitapları” resimlerin yardımıyla ilgi çekiciliği artan öyküler sunarlar.
Ayrıca çocuklara yüksek sesle öyküler okumak, kitaplara karşı ilgi duymalarına yardımcı olacağı için anne babaların bu noktaya özen göstermeleri önemlidir.
Genellikle çocuklar öykü dinlemeyi sevdiklerinden , okumasını öğrendikten sonra bile kendilerine kitap okunmasından yıllarca keyif alacaklardır. Masallar heyecan vericidir.
5-6 yaş arasındaki dönemde çocuklar yalnızca resimlere ve kitaplara ilgi duymakla kalmayıp sözcüklerle de ilgilenirler.
Öykü kitapları yalnızca bir eğlence aracı değildir, aynı zamanda çocukların en ilkel korkularıyla başa çıkmalarına yardımcı olur. Tüm dünya da birbirine benzer biçimlerde bulunan masallar, insanoğlunun en derin endişelerini yansıtır ve simgesel düzeyde bu duygularla başa çıkmayı öğretir.
Çocuğunuza kitap okurken ona okuduklarınızla ilgili sorular sorarak daha iyi dinlemesini, sizinle diyaloğa girmesini sağlayabilirsiniz. Böylece hem hafızasını, hem dikkatle dinleme becerisini, hem dinledikleri hakkında düşünmesini, hem de kendini ifade etme becerilerini geliştirebilirsiniz.
Aileler çocuklarına erken yaşta kitap okumaya başladıklarında , çocuklar daha çabuk konuşuyor, daha iyi okuma ve düşünme becerisi geliştiriyor.
Soru sorarken; kahramanlar ve karakterleri, ne yaptıklarını, daha önce neler yaptıklarını sorun. Çocuğunuzu mümkün olduğu kadar konuşturun. Söylediklerini iyi dinleyin.Bu okuma ve soru cevap diyaloğunu rahat ve sevgi dolu bir ortamda yapın.